Będzie o miodku. Od roku jestem człowiekiem współistniejącym z pszczołami. Piszę o współistnieniu, ponieważ nie czuję się właścicielem żadnego stworzenia na tym świecie, nie jestem też hodowcą, ani tym bardziej pszczelarzem. Zapewniam pszczołom lokum za radość patrzenia na nie, wdychania zapachu unoszącego się nad ulem i odrobinę miodu na własne potrzeby, nie na handel. Minął już rok i mimo jakiegoś nikłego doświadczenia w obchodzeniu się z pszczołami, zdaję sobie sprawę jak nie wiele o nich wiem. Mogę nawet powiedzieć, że im bardziej poszerzam swoją wiedzę, tym więcej mam pytań, obiekcji i dziwnych odczuć. Łącznie z myślą o tym, żeby dać sobie spokój z całym tym pszczelim zawrotem głowy.
Pszczoły miodne w pasiekach są hodowane trochę jak wszystkie inne zwierzęta w hodowli. Liczy się maksymalny zysk i minimalne straty. Wszystko dobrze, tak w końcu powinno być. Ktoś nie po to pracuje, żeby dokładać do interesu. Niestety pokusa zarabiania więcej, niż wynika to z możliwości wypracowanych przez same pszczoły jest zbyt wielka. Jakie niesie to za sobą zagrożenia?
Kupujesz na ryneczku miód "z własnej pasieki", od człowieka, który od lat zajmuje się pszczołami. Cóż można zarzucić temu ekologicznemu produktowi kupowanemu bezpośrednio od producenta...
Jeśli ktoś może coś zrobić coś niedobrego z miodem, to na pewno nie będzie to pszczoła.
Najtańszy miód jest dziesięciokrotnie droższy od cukru. Jeszcze tańszy od cukru jest syrop glukozowo fruktozowy. O innych wynalazkach pakowanych do miodu można poszukać w sieci...
Miód od "moich" pszczół ma inny smak od tego "ekologicznego" z okolicznych pasiek. Nikogo nie oskarżam, ale mnie już nie da się oszukać. To oczywiście spore uogólnienie, bo zapewne są pszczelarze, którzy nie oszukują.
Kolejną sprawą jest zanieczyszczenie środkami chemicznymi środowiska, w którym żyją pszczoły.
I nie chodzi tu o chemizację upraw, na które latają. Pszczoły zatrute opryskami nie zdołają wyprodukować miodu, ponieważ padną pod ulem, albo w drodze do niego i tyle. Chodzi o chemizację samego ula. Mało kto zdaje sobie sprawę z tego, że pszczoły żeby żyć muszą być leczone. Dotyczy to 95-97% ze wszystkich rodzin pszczelich będących w hodowli pasiecznej. W naszym kraju dzieje się tak od początku lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku, odkąd do Europy zawitało małe roztocze o wdzięcznej nazwie jak z taniego horroru -Varroa destructor. Bardziej po polsku nazywany dręczem pszczelim.
Sama nazwa owego stworzonka podpowiada jak miło wpływa na pszczoły. W ciągu dwóch, trzech lat powoduje zagładę rodziny pszczelej, która nie będzie leczona.
Sposobów leczenia jest kilka, nie będę wszystkich opisywał. Jak się jednak można domyślić nie pozostają one obojętne dla samych pszczół i gniazda pszczelego.
Głównym sposobem zwalczania dręcza jest odymianie gniazda apivarolem. Jest to specjalistyczny lek weterynaryjny zawierający w swoim składzie amitrazę. Amitraza jest pestycydem o właściwościach rakotwórczych.
Pszczelarze stosują apivarol po odebraniu miodu z ula, aby go nie skazić. Jest to oficjalne zalecenie umieszczone na etykiecie leku. Niestety po odwirowaniu miodu do ula z powrotem trafiają ramki z pustymi komórkami plastra. Amitraza przenika w strukturę wosku, ponieważ bardzo dobrze łączy się z tłuszczami w nim zawartymi. Pszczoły powtórnie pakują miód i pyłek do takich plastrów. Odymianie przeprowadza się dwa- trzy razy w sezonie. W każdej tabletce jest zawarte 12,5 mg amitrazy. Ramek z tzw. suszem, czyli plastrami bez zawartości miodu, czy pyłku używa się dopóki wosk nie zrobi się ze starości ciemno brązowy. Dopiero takie plastry usuwa się i wosk z nich pozyskany przetapia. Niestety z całą wchłoniętą zawartością tego, co pszczelarz zapakował do ula, aby wyleczyć pszczoły...
Z tego starego wosku wytwarza się węzę, czyli prostokątne arkusze z wytłoczonym wzorem komórek, które wtapia się w ramki i z powrotem wosk z zawartością tablicy Mendelejewa wraca do ula. Ze starego wosku robi się też świece, które oprócz niesamowitego aromatu rozsiewają wokół siebie wchłonięte chemikalia. Z tego samego wosku wykonuje się też ekologiczne woskowijki do zawijania produktów spożywczych, aby ograniczyć stosowanie folii spożywczej... Żaden pszczelarz nie przetopi plastrów ze świeżego wosku, który ma kolor masła. Wynika to z ciągłego zapotrzebowania na tzw. susz, czyli ramki z pustymi plastrami. Pszczoły dostają taką ramkę i mogą od razu ją zapełniać.
Jest też inna strona pszczelarstwa. Niestety bardzo niszowa, która dotyczy ludzi, którzy chcą prowadzić swoje pasieki w sposób naturalny. Pszczoły w takich pasiekach poddaje się naturalnej selekcji, aby wytworzyły naturalną odporność na dręcza, ale także i inne choroby. Niestety tego typu gospodarka musi uwzględniać potrzeby samych pszczół. Nie można na przykład pozbawiać ich całego pokarmu jaki wytworzyły i zastępować go sztucznymi zamiennikami w postaci syropów na bazie cukru, czy słodu zbożowego. Tego typu zamienniki są tym samym czym dla człowieka jedzenie typu fast food. Można oczywiście twierdzić, że dodało się tam wszelkiego rodzaju witamin, minerałów i mikroelementów, ale wszyscy wiemy, że naturalnego pokarmu, który wytwarzają pszczoły nie da się podrobić.
Podobnie jest z samymi ulami. Człowiek chcąc ochronić pszczoły przed chorobami zabija całą mikroflorę żyjącą w gnieździe. Roztocza, grzyby, drożdżaki, owady są wypalane palnikiem gazowym w przypadku uli drewnianych, albo tępione chemicznie w ulach z tworzyw styropianopodobnych. Owszem pośród całej tej mikroflory zdarzają się patogeny, ale zachowanie równowagi biologicznej powoduje, że ich aktywność jest sporadyczna. Z około 170 gatunków roztoczy zamieszkujących razem z pszczołami większość ma pozytywny lub obojętny wpływ na cały złożony system biologiczny jaki panuje w ulu.
Tworzenie sterylnego otoczenia w przypadku ludzi prowadzi do alergii, co zostało już dawno udowodnione. W przypadku pszczół do chorób, na które wcześniej nie chorowały w takim stopniu.
Chętnym zgłębienia tematu naturalnej hodowli pszczół polecam wpisanie w wyszukiwarkę hasła "wolne pszczoły", albo "pszczelarstwo naturalne". Taki ruch już w Polsce istnieje i w takim kierunku chcę podążać jeśli chodzi o "moje" pszczoły.
Jest o czym myśleć, wiedząc choćby tylko tak nie wiele...
